ปัจจุบันเทคโนโลยีการสื่อสาร เช่นอินเตอร์เน็ตความเร็วสูง 4G และระบบการเชื่อมต่อที่ทันสมัยต่าง ๆ เป็นตัวกลางที่ทำให้คนเราเกิดไลฟ์สไตล์ใหม่ ๆ ทั้งสามารถตอบโจทย์การเดินทางใกล้และไกลแบบ backpack ได้อย่างสะดวกรวดเร็วขึ้น วันนี้เรามาดูกันว่า Latitude Longitude คือ อะไร และเกี่ยวข้องกับการหาตำแหน่งอย่างไร
ทั้งนี้ ในอดีตการเดินทางไปไหนมาไหน เช่น กรุงเทพไปเชียงใหม่ หากเราเป็นผู้ขับขี่รถเอง ก็ต้องอาศัยการเปิดแผนที่กระดาษและศึกษาอ่านค่าเส้นละติจูด ลองจิจูด (latitude longitude คือ ศัพท์เทคนิคทางภูมิศาสตร์) เพื่อหาตำแหน่งหรือโลเคชั่น (Location) ตัวเองและปลายทาง เพื่อการหาเส้นทาง (Route) ที่เหมาะสมที่สุดสำหรับการเดินทาง
โดยเลี่ยงช่องทางที่มีอุปสรรคทางภูมิศาสตร์ ตาม สีในแผนที่ เช่น สีเขียวบนแผนที่ หมายถึงเป็นป่า สีน้ำตาล-เหลืองระดับต่าง ๆ คือความสูงของพื้นที่จากระดับน้ำทะเล เป็นต้น
ทว่าในปัจจุบันต้องยอมรับว่าเป็นข้อดีอย่างยิ่งของเทคโนโลยี ที่มีนวัตกรรมการสืบค้นทิศทาง ด้วยการกำหนดค่า latitude และ longitude ซึ่งคำทั้งสองนี้ มีความหมายอย่างไร เรามาดูวิธีการอธิบายอย่างง่าย จากผู้รู้หรือกูรูทางด้านภูมิศาสตร์กัน
หรือ latitude หมายถึง มุมที่วัดได้ จากแนวเส้นขนานพื้น โดยกำหนดให้ค่าเส้นศูนย์สูตรโลกเป็นศูนย์ เช่น ขั้วโลกด้านหัวและท้าย ของรูปลูกโลกที่เราเห็นจากแผนที่ภูมิศาสตร์ตั้งแต่ชั้นมัธยม หากระบุเป็นเส้นละติจูดจะได้ว่า ขั้วโลกเหนือคือ ละติจูด 90 องศาเหนือ ส่วนขั้วโลกใต้ ก็ละติจูด 90 องศาใต้ เป็นต้น
หรือ longitude เป็นเหมือนการผ่าแตงโมในแนวที่สับจากด้านบนลงล่าง โดยแนวแกนกลางของแตงโม ก็เหมือนกับเส้นแกนศูนย์ของลองจิจูด ทำให้เกิดการแบ่งโซนภูมิศาสตร์โลกเป็นทวีปต่าง ๆ
โดยมีการกำหนดเส้นเมริเดียนหรือ Meridian ที่ลากผ่านเมืองสำคัญของโลกที่ชื่อว่าเมืองกรีนิช (Greenwich) ซึ่งอยู่ในประเทศอังกฤษ ให้เป็นเส้นลองจิจูดหลัก คือจุดเริ่มต้นในการนับ หรือเรียกว่า เส้นกรีนิช ลองจิจูดศูนย์องศา การอ่านค่าเส้นลองจิจูด จึงนับไปเป็นแนว องศาตะวันตก หรือ องศาตะวันออก โดยจะอ้างอิงจากเส้น meridian ที่สำคัญ ๆ นั่นเอง
ดังนั้น เรียกได้ว่า เส้น latitude longitude คือ รหัสลับทางภูมิศาสตร์ที่น่าค้นหา ขณะเดียวกันก็ช่วยให้เราสามารถหาพิกัดของตัวเอง และพิกัดทางภูมิศาสตร์ของสถานที่ได้ทุกแห่งในโลกเลยทีเดียว
แต่ก่อนที่จะอ่านรหัสลับของ latitude longitude ได้นั้น จำเป็นต้องทราบหลักการในการอ่านค่า latitude-longitude โดยการอ่านค่า latitude longitude ในการ search จาก Google map สามารถใช้หลักการ ดังนี้
เริ่มเห็นแล้วใช่ไหมว่า ไม่เป็นเรื่องยากเกินไปที่จะทำความเข้าใจพิกัดทางภูมิศาสตร์ด้วยค่าละติจูดและลองจิจูด
ขั้นต่อไป คือการลองหาพิกัดสถานที่ใด ๆ ใน กูเกิลแมพ ดู โดยการ คลิ๊กขวา ที่สถานที่ เช่น วัดพระแก้วฯ ก็จะเห็นพิกัดปรากฏขึ้นมาในทันที หรือหากเราได้รับรหัสมาว่า latitude longitude คือตัวเลขอะไรบ้าง ก็สามารถมาคีย์ในช่อง Search ใน “Google Maps” ได้เช่นกัน
การบอกพิกัด หรือการระบุตำแหน่งต่างๆเหล่านี้ ถูกนำมาประยุกต์ใช้กับ ระบบ GPS เพื่อให้ได้ความแม่นยำ และทำให้เข้าถึงง่าย ไม่ยุ่งยากอีกต่อไป ซึ่งใครก็สามารถใช้งานและทำความเข้าใจได้ไม่ยาก และยังจำเป็นต่อการประกอบอาชีพหรือการทำงานบางอย่างด้วย
ซึ่งในปัจจุบันจะเห็นว่าไม่จำเป็นต้องเป็นผู้เชี่ยวชาญเรื่องภูมิศาสตร์ จึงจะใช้ประโยชน์จากการอ่านข้อมูลพิกัดละติจูด ลองจิจูดได้ แม้ที่จริงแล้วข้อมูลนี้เป็นสิ่งที่จำเป็นต้องศึกษาให้ถ่องแท้สำหรับผู้ที่มีหน้าที่หรืออาชีพเฉพาะทางบางอย่าง ได้แก่
ที่จำเป็นต้องศึกษาพิกัดในการเดินทางบนน่านฟ้า ซึ่งแน่นอนว่าไม่มีเลนถนน ไม่มีป้ายจราจรอย่างบนพื้นดิน การอ่านค่าทางภูมิศาสตร์ได้จึงเป็นหนึ่งในพื้นฐานที่จำเป็นสำหรับอาชีพนี้
เป็นอาชีพที่ทำหน้าที่ประสานเส้นทางการบิน คล้ายเจ้าหน้าที่จราจรบนภาคพื้นดิน เพื่อป้องกันไม่ให้เครื่องบินชนิดต่าง ๆ ที่แล่นด้วยความเร็วต่างกัน มาจากทิศทางต่างกัน เกิดการปะทะชนกันได้
เป็นอาชีพที่นอกจากต้องมีพื้นฐานในการเป็น computer programmer แล้ว ยังต้องมีความรู้เพิ่มเติมในส่วนของภูมิศาสตร์จึงจะสามารถพัฒนานวัตกรรมใหม่ ๆ มาตอบโจทย์การจัดสรรเส้นทางจราจรทางอากาศให้ดียิ่งขึ้นไปเรื่อย ๆ
เช่น นักไต่เขา-ปีนหน้าผา นักสำรวจภายในถ้ำ นักสำรวจใต้ผืนน้ำ เช่น ทะเล มหาสมุทร จำเป็นต้องใช้เข็มทิศในการอ่านพิกัด เพื่อความปลอดภัยในชีวิตและต้องปฏิบัติภารกิจการงานให้สำเร็จด้วย
ผู้ที่ทำงานด้านอุตินิยมวิทยา เป็นงานที่ต้องมีความเข้าใจเรื่องพิกัด latitude longitude เป็นอย่างดี และต้องสามารถคาดการณ์ได้อย่างค่อนข้างแม่นยำ เพื่อเตือนภัยแก่ประชาชนทั่วโลก ซึ่งสำคัญต่อการป้องกันอุบัติภัย เช่น ลมทะเลแรง เรือเล็กงดออกจากฝั่ง เป็นต้น
รวมถึงที่สำคัญมาก ๆ อย่างสภาพอากาศที่เสี่ยงต่อการเกิดเหตุการณ์สึนามิมีที่จุดใดบ้าง หากสามารถพยากรณ์ได้อย่างแม่นยำล่วงหน้าเป็นเวลานานขึ้น ก็จะทำให้ลดความสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สินของผู้คนได้เป็นอย่างมาก
การมีความรู้ความเข้าใจ ในเรื่องพิกัด latitude longitude คือ อะไร สำหรับคนทั่วไป ส่วนใหญ่เพื่อการค้นหาเส้นทาง การหาตำแหน่งของปลายทาง เพื่อการบริหารจัดการวางแผนเรื่องการเดินทาง เช่น การตั้งงบประมาณค่าน้ำมันเชื้อเพลิงหรือค่าแก๊สธรรมชาติที่ต้องใช้สำหรับเครื่องยนต์ในการเดินทาง หรือ คำนวณเวลาเพื่อการจัดตารางเวลานัดหมายต่าง ๆ อย่างเป็นแบบแผน เป็นต้น
latitude longitude คืออะไร และสำคัญอย่างไร เส้นรุ้งและเส้นแวง กับการเดินทาง ปัจจุบันยังสำคัญอยู่หรือไม่
